زندگی پر از تغییرات مثبت و منفی است که بخشی از آنها غیرقابل پیش بینی است. برخی از اتفاقاتی که در زندگی انسان رخ میدهد باعث بالا رفتن سطح رضایت از زندگی و یا ایجاد انگیزه میشوند و برخی دیگر باعث افزایش استرس و نگرانی در انسان میشوند.
استرس یک واکنش فیزیکی، ذهنی و احساسی خودکار به رویدادهای چالش برانگیز است. این یک بخش عادی از زندگی هر کسی است و کودکان نیز در زندگی خود استرس را تجربه میکنند اما ممکن است کودکان راهکار مقابله با استرس را به خوبی افراد بزرگسال ندانند و دچار مشکلاتی شوند. در این مقاله به این موضوع میپردازیم که استرس در کودکان چه نشانههایی دارد و چطور میتوان استرس شکل گرفته در کودکان را مدیریت کرد.
نشانههای استرس در کودکان
همانطور که گفته شد، کودکان میتوانند مانند بزرگسالان استرس را تجربه کنند. اگرچه ممکن است همیشه به آن شکلی که ما انتظار داریم آن را بروز ندهند. برای والدین بسیار مهم است که از علائم استرس در کودکان آگاه باشند تا بتوانند حمایت لازم را ارائه دهند. برای اینکه نشانههای استرس در کودکان را بدانید برخی از علائم رایج آن در کودکان موارد زیر میباشند:
پرخاشگری: هنگامی که کودکان با استرس روبهرو میشوند ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه نشان دهند. برای مثال ممکن است با کوچکترین تذکر والدین دچار پرخاش شوند.
مشکل در خواب: استرس در کودکان باعث میشود آنها خواب راحتی را تجربه نکنند. کودکانی که استرس دارند ممکن است در خوابیدن مشکل داشته باشند یا شروع به دیدن کابوس کنند.
تمایل به تنها بودن: استرس ممکن است باعث شود کودکان میل به تنها بودن را داشته باشند. معمولا در این موارد آنها ترجیح میدهند بهجای بازی کردن با دوستان خود تنها باشند و از دیگران دوری میکنند.
دردهای فیزیکی: کودکانی که دچار استرس میشوند بیشتر با بیماریها درگیر میشوند. سردرد، درد از ناحیه شکم، مشکلات گوارشی از شایعترین بیماریها به دلیل وجود استرس در کودکان است.
عدم تمرکز: تاثیر منفی عدم تمرکز بیشتر در مدرسه نمایان میشود. کودکانی که استرس دارند نمیتوانند به خوبی به درس گوش دهند و در اکثر موارد نمرات پایینی را در فعالیتهای کلاسی دریافت میکنند.
عوامل پدیدار شدن استرس در کودکان
برای کودکان، تنش در خانه میتواند یک عامل مهم در ایجاد استرس باشد. به عنوان مثال، کودکان ممکن است از اختلافات خانوادگی، اضطراب جدایی فرزند (ناشی از طلاق) یا از سوگواری دچار استرس شوند.
مدرسه نیز یکی از مکانهای مهم در ایجاد استرس در کودکان میباشد. کودکان ممکن است در مورد دوست یابی، برخورد با دیگران یا کنار آمدن با معلمان خود استرس داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در مورد امتحانات و نمرات مضطرب باشند.
چطور میتوان به کودکان کمک کرد؟
کودکان بدون والدین نمیتوانند این مشکل را به تنهایی حل کنند و نیاز به حمایت از سوی والدین دارند. فراهم کردن یک محیطی که به کودک کمک کند بسیار تاثیرگذار خواهد بود. چند روش برای اینکه والدین میتوانند در مدیریت استرس به کودکان کمک کنند را معرفی خواهیم کرد.
مثبت اندیشی را به کودکان یاد دهید
کودکان زیاد درباره خود فکر بد میکنند. برای مثال ممکن است زیاد بشنوید که آنها میگویند «من در هیچ کاری خوب نیستم» یا اینکه «من خودم را دوست ندارم» و این جملات در مواقعی که آنها استرس دارند طبیعی است. تنها مخالفت با این جملات کافی نیست و بهتر است از آنها بپرسید چه چیزی این احساس را در آنها ایجاد میکند و زمانهایی را که کار خارقالعادهای انجام دادهاند را به آنها یادآوری کنید. تقویت مثبت از جانب شما باعث میشود آنها احساس کنند که توسط شما درک میشوند و مطمئن هستند که میتوانند بر موقعیتهای استرسزا غلبه کنند.
از تجربیات خود بگویید
با فرزندتان در مورد روشهایی که در موقعیتهای استرسزا کنار آمدهاید صحبت کنید. با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود میتوانید به فرزندتان الهام بخشید تا عادتهای مدیریت استرس را پیدا کند.
عادتهای سالم در آنها ایجاد کنید
خواب کافی و خوب غذا خوردن از کاهش دهندههای اصلی استرس هستند. کارشناسان 9 تا 12 ساعت خواب در شبانه روز را برای کودکان 6 تا 12 ساله توصیه می کنند. میتوانید استفاده از موبایل و یا کامپیوتر را در شب را محدود کنید. داشتن قوانین برای اینکه هنگام خواب از ابزارهای سرگرمی دیگر استفاده نکنند بسیار میتواند تاثیرگذار باشد. هرچه کودک شما تغذیه و خواب بهتری داشته باشد، بیشتر میتواند بر استرس خود غلبه کند.
تشویق به ورزش کردن
ورزش کردن برای کودکان و داشتن فعالیت بدنی عامل مهم در کاهش استرس برای کودکان میباشد. قبلتر درمورد فواید بازی کردن برای کودکان صحبت کردهایم که تا چه مقدار میتواند بر روند رشد سالم و تقویت حافظه تاثیر مثبت بگذارد. بنابراین فضایی را محیا کنید تا فرزند شما به ورزش مورد علاقه خود بپردازد.