همه‌ی ما می‌دانیم که کوکان نیاز دارند بازی کنند و بازی کردن بر جسم، روح و سلامت آنها تاثیر مستقیم میگذارد. در مقاله فواید بازی کردن به این موضوع اشاره کردیم که اسباب بازی امکان استفاده از حواس و تحریک کنجکاوی را برای کودک فراهم می‌آورد. اما موضوعی که امروزه والدین با آن درگیر هستند بازی‌های ویدئویی و علاقه‌ای است که کودکان به این نوع بازی‌ها دارند. اما کودکان نسل جدید چگونه این بازی‌ها را جایگزین بازی‌های سنتی که با دوستان خود انجام می‌دادیم کرده‌اند؟ چه نوع لذتی در انجام بازی‌های ویدئویی وجود دارد؟ علاوه بر پاسخ به این سوالات، بررسی می‌کنیم که نقش بازی‌های ویدئویی چه تاثیری بر شخصیت کودکان میگذارد.
با توجه به توسعه تکنولوژی و پیشرفت آن، بازی‌های رایانه‌ای در حال تغییر و بهبود هستند. اما این تنها به بازی‌های رایانه‌ای خلاصه نمی‌شود و طبق گزارشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شده است، ۶۰ درصد از کودکان با موبایل خود بازی‌های آنلاین انجام می‌دهند. با این حال، با اینکه این بازی‌ها دارای مزایای بسیاری برای کودکان هستند، مصرف بیش از حد آنها می‌تواند معایبی داشته باشند. در ابتدا بررسی می‌کنیم که بازی‌های ویدئویی چه مزایا و معایبی می‌تواند داشته باشد.
مزایای استفاده از بازی‌های ویدئویی برای کودکان
اکثر افراد با جمله «بازی کردن کودکان با بازی‌های ویدئویی» جنبه منفی آن را به بیاد می‌آورند در حالی که ار این اتفاق به صورت کنترل شده انجام شود دارای مزایای بسیاری است. از جمله مزایای مهمی که وجود دارد تقویت مهارت شناختی کودکان به‌واسطه‌ی حل مسئله، تصمیم‌گیری و تمرکزی است که حین بازی کردن به آن نیازمند است. از طرفی برخی بازهای باعث افزایش خلاقیت می‌شوند و شخص بازی کننده باید مسئله‌ای را به خلاقانه‌ترین شکل ممکن انجام بدهد.
معایب بازی‌های ویدئویی
هر چند که بازی‌های ویدئویی می‌توانند برای کودکان مزایایی داشته باشند، اما معایب آن می‌تواند خطرناک باشد. از معایب استفاده از بازی‌های ویدئویی برای کودکان که بسیار شایع می‌باشد می‌توان به کاهش فعالیت‌های بدنی اشاره کرد. اکثر کودکان بعد از مدتی فعالیت‌های فیزیکی را فراموش می‌کنند که نتیجه آن افزایش وزن و تنبلی خواهد بود. تأثیرات روانی این بازی‌ها نیز مشکل ساز است. استفاده از بازی‌های ویدئویی در مواردی ممکن است باعث بروز رفتارهای خشونت‌آمیز و تأثیرات روانی منفی شود، به‌خصوص اگر بازی‌ها شامل حرکات و دیالوگ‌های خشونت آمیز باشند.
نقش والدین در کنترل کودکان
بازی‌های مجازی نباید جای خواب کافی یا فعالیت فیزیکی را بگیرد. بنابراین محدودیت‌هایی را در نظر بگیرید تا مانع از تداخل با تکالیف مدرسه، کارهای خانه و فعالیت‌های بدنی روزانه فرزندانتان نشود. والدین مهم‌ترین نقش را می‌توانند در کنترل فرزندانشان برای جلوگیری از به آسیب رساندن آنها هنگام بازی‌های ویديویی داشته باشند. برای مثال از چند راهکار ساده برای این امر استفاده کرد.
بررسی بازی: والدین باید توجه داشته باشند که قبل از نصب بازی حتما آن را بررسی کنند که محتوای خشونت آمیزی نداشته باشد. برای این امر اگر بازی را به صورت آنلاین تهیه می‌کنید در اطلاعات بازی آن را مطالعه کنید و اگر از مراکز بازی خریداری می‌کنید از فروشنده بخواهید که اطلاعات مربوطه را به شما بدهد.
تعیین یک زمان مشخص: در طول هفته یک زمان مشخصی را برای آنها مشخص کنید تا بتوانند به بازی کردن بپردازند. به‌طور کامل محروم کردن کودکان از انجام بازی‌های ویدئویی نمی‌تواند یک کار منطقی باشد. حتی درصورت سالم بودن محتوای بازی، بیش از حد بازی کردن می‌تواند باعث تنبلی در کودکان شود.
بازی‌های ویدئویی آموزشی:
شرکت‌های بازی سازی بزرگ متاسفانه آنطور که باید به مسئله کودکان اهمیت نمی‌دهند. در حالی که بازی‌های ویدئویی که با هدف آموزش به کودکان ساخته می‌شود تاثیر بسزایی در یادگیری آنها میگذارد. در اینگونه بازی‌ها کودکان یاد می‌گیرند چگونه شخصیت‌های کارتونی خود را بسازند، طریقه ساختن را یاد می‌گیرند و مهم‌تر از آن با چالش‌های حل مسئله کنار می‌آیند. از مهم‌ترین بازی‌های آموزشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بازی ایرانی کلمات آمیرزا
- بازی شطرنج مناسب کودکان Chess for Kids
- بازی تکمیل پازل Andy’s Project Puzzle Classic
- بازی آشنایی با قوانین فیزیک Thinkrolls 2
- بازی ساخت پل Bridge Constructor
- آموزش و یادگیری زبان خارجی با Duolingo
- بازی معمایی و آنلاین Among Us
سخن پایانی
بازی‌های ویدئویی یک کانال سرگرمی برای کودکان باشند و با توجه به تنوعی که شرکت‌های بازی سازی در محتوای آن پیاده سازی می‌کنند، این نوع بازی‌ها برای کودکان بسیار سرگرم کننده می‌باشد. والدین نمی‌توانند دسترسی فرزندشان را به‌طور کامل از انجام این بازی‌ها قطع کنند. راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند این تهدید را تبدیل به فرصت کند. شما از چه راهکارهایی برای کنترل کودک خود در این زمینه استفاده می‌کنید؟