مشکل تکلم در کودکان یکی از مشکلات شایعی است که ممکن است در هر دوره‌ای از رشد رخ دهد. این مشکل می‌تواند شامل مواردی مانند دیرتر شروع کردن به صحبت کردن، اشتباهات در تلفظ کلمات، بریدگی و یا تکرار کلمات و جملات، تاخیر در گفتار، ناشناخته بودن برخی کلمات، وجود تکلم مکرر یا با فشار بالا، ناتوانی در استفاده از جملات کامل و غیره باشد.
علت وجود مشکل در صحبت کردن کودکان می‌توانید دلایلی از قبیل اختلالات عصبی، مشکل شنوایی و یا تاخیر در گفتار داشته باشد. روش‌های درمان برای برطرف کردن این مشکل بسیار است که ما در این مقاله قصد داریم به موضوع «بازی درمانی برای تقویت گفتار» صحبت کنیم که یکی از راه‌های کمکی برای حل مشکل در تکلم کودکان می‌باشد.
انوع مشکل تاخیر در گفتار کودکان وجود دارد؟
لکنت کلام: یک اختلال گفتاری است که با تکرار، طولانی شدن و بلوک صداها، هجاها، کلمات یا عبارات مشخص می‌شود. لکنت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، آسیب مغزی و عوامل محیطی باشد.
آپراکسی گفتار: آپراکسی گفتار یک اختلال گفتاری حرکتی است که با مشکل در برنامه ریزی و هماهنگی حرکات ماهیچه‌های درگیر در گفتار مشخص می‌شود. آپراکسی گفتار می‌تواند در اثر آسیب به مغز مانند سکته مغزی یا آسیب مغزی ایجاد شود.
دیزآرتر: دیس آرتری یک اختلال گفتاری حرکتی است که با ضعف، کندی یا کنترل نادرست عضلات درگیر در گفتار مشخص می‌شود. دیزآرتری می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله اختلالات عصبی، اختلالات عضلانی و آسیب به اعصاب کنترل کننده عضلات گفتار باشد.
کودک از چه زمانی نیاز به گفتار درمانی دارد؟
تاخیر در گفتار و نیاز به گفتار درمانی برای کودکان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این دلایل که اشاره کردیم ممکن است با گذشت زمان درمان آنها سخت‌تر شوند و یا در بدترین حالت ممکن دیگر قابل درمان نباشند.
بنابراین هر چه زودتر می‌بایست مشکلات گفتاری یا زبانی کودک مشخص شود تا احتمال موفقیت در درمان آن بیشتر باشد. در بسیاری از موارد گفتار درمانی در قبل از دوره پیش دبستانی (سنین ۳ تا ۵ سال) شروع می‌شود اما در برخی موارد نیاز به آن در سنین پایین‌تر نیز مطرح می‌شود.
بازی درمانی و بهبود گفتار کودک
همینطور که در مقاله تاثیر اسباب بازی بر یادگیری گفتیم، اسباب بازی های آموزشی کمک می‌کنند تا مهارت‌ها در کودکان رشد کنند. بهتر بازی درمانی در واقع یک شیوه درمانی است که به کودکان کمک می‌کند تا از طریق بازی‌ها و فعالیت‌های سرگرم‌کننده مهارت‌های ارتباطی، زبانی و گفتاری خود را تقویت کنند. بازی درمانی می‌تواند به کودکان با مشکلات گفتاری و زبانی کمک کند تا مهارت‌هایی مانند تلفظ، گفتار، درک زبان و توانایی بیان را بهبود ببخشد. اما کدام بازی‌ها مناسب بازی درمانی است؟
بازی چالشی چند سوالی
یکی از ساده‌ترین بازی‌هایی که علاوه بر سرگرمی می‌تواند بسیار بر افزایش قدرت حافظه و یادگیری چینش کلمات کنار یکدیگر به کودک کمک کند، بازی چند سوالی است. نحوه اجرای این بازی به این شکل است که موضوعی را انتخاب می‌کنید و بر روی کاغذ می‌نویسید. طرف مقابل می‌تواند ۲۰ یا ۳۰ سوال بپرسد که آن موضوع را حدس بزند. پاسخ به سوالات تنها با بله یا خیر انجام می‌شود.
برد گیم‌ها
برد گیم‌ها می‌توانند یکی از روش‌های گفتار درمانی با بازی باشد. ، زیرا می‌توانند به کودکان کمک کنند تا طیف وسیعی از مهارت‌های کلامی و زبانی را توسعه دهند. بسیاری از برد گیم‌ها دارای طیف گسترده‌ای از لغات جدید هستند که در حین بازی کودک آنها را یاد می‌گیرد. علاوه بر آن برد گیم‌ها معمولا بازی انتظار نیز می‌باشد. بازیکنان باید به نوبت کارهایی که نیاز است را انجام دهند که می‌تواند به کودکان کمک کند مهارت‌های ارتباط اجتماعی خود را توسط شنیدن و صحبت کردن افزایش دهند.
استفاده از سازهای بادی
سازهای بادی می‌توانند برای گفتار درمانی به کار روند. این سازها ابزارهایی هستند که برای تمرین تنفس، تقویت قدرت صدا و بهبود کنترل صدای فرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال می‌توانید با توجه به توانایی و علاقه‌ی فرزندتان یک ساز بادی تهیه کنید. ساز دهنی ساده‌ترین نوع از سازهای بادی می‌باشد که برای کودکان مناسب است.
اسباب بازی‌ها
اسباب بازی در مواردی می‌توانند به کودکان کمک کنند که مشکل در گفتار خود را بهبود ببخشند. برای مثال اسباب بازی‌هایی که حالت مکالمه هوشمند دارند می‌تواند در افزایش مهارت گفت و گو کمک کند. البته با توجه به ارتباطات کم این نوع کودکان با دنیای بیرون به دلیل کمبود اعتماد به نفس ناشی از مشکلاتشان، باید توجه داشته باشید که هر نوع اسباب بازی مناسب این نوع کودکان نیست.